HR-afdelingen moeten vooral inzetten op veerkracht en aanpassingsvermogen
Net als iedereen hebben ook ondernemers en leidinggevenden de jongste tijd al blijk moeten geven van veel veerkracht, creativiteit en aanpassingsvermogen. En bij sommigen zal zelfs dat niet volstaan om het schip drijvende te houden. Want met de torenhoge inflatie en de zeer dure energie- en grondstoffenprijzen staan heel wat organisaties de komende maanden nog voor enorme uitdagingen. Hoe moet het verder? Op korte termijn en op lange termijn? Moet het anders verder? Gaan we meer thuis werken? Breekt de vierdaagse werkweek door? Moeten we wel nog kantoorgebouwen huren? Was de coronacrisis maar een voorbode van erger als gevolg van de klimaatopwarming? Krijgen we straks naast klimaatvluchtelingen ook coronavluchtelingen? Moeten we leveranciers- en klantenrelaties gaan herbekijken? Is er een plan B, C en D voor nieuwe en echt onvoorziene gebeurtenissen? Om antwoorden te vinden op deze en vele andere vragen kijken we met zijn allen naar wat onze politieke leiders beslissen.
Maar die vertellen vaak leugens, laten proefballonnetjes op over zaken waar mensen weinig inzicht in hebben of proberen aandacht te trekken met doorzichtige oneliners. Het is al vaak aangehaald: er is in de chaotische tijden van vandaag een grote behoefte aan vernieuwd leiderschap. Psychoanalyticus Paul Verhaeghe houdt in zijn recente boek Houd afstand, raak me aan een pleidooi voor horizontaal en vrouwelijk leiderschap. https://www.trouw.nl/religie-filosofie/paul-verhaeghe-de-ceo-die-opschept-over-zijn-vier-uur-slaap-heeft-zijn-beste-tijd-gehad~bb4d442c/?referer=https%3A%2F%2Fwww.google.nl%2F Daarin vertelt hij eigenlijk niets nieuws, maar hij raakt er wel een gevoelige snaar die heel wat mensen raakt en waaruit HR-verantwoordelijken veel kunnen leren.
Dat het op zoveel vlakken anders moet, vereist ook ander leiderschap. Leiderschap dat gebaseerd is op commando, controle, hiërarchie en silo’s loopt wel degelijk op zijn laatste beentjes. Ondanks een aantal laatste stuiptrekkingen heeft dit standaardisatiemodel afgedaan. Want het is louter gericht op efficiëntie en niet op de veerkracht en het aanpassingsvermogen die in de nieuwe tijd zijn vereist. En dat aanpassingsvermogen kunnen mensen slechts ten volle benutten als ze ook ten volle hun meest individuele zelf kunnen zijn, zodat ze “kunnen doen wie ze zijn”. Maar om dat te kunnen is introspectie nodig en moeten mensen en leiders teruggrijpen naar hun eigen verhaal. Stil staan bij wie ze echt zijn.
We worden door de chaos waarin de wereld verkeert, als het ware allemaal gedwongen tot een massieve reset. Dat biedt ons de kans om terug te grijpen naar wie we zelf zijn. Om onszelf te bevrijden van bestaande normen en standaards, om de tijd van morgen te laten beginnen met een nieuwe standaard, en om onszelf te “disrupten”, zoals Elke Leyman en Mischa Verheijden schrijven in hun boek Disrupt jezelf. Dat is wat leiders vandaag moeten doen: weer hun hart, hun buik en hun emoties volgen die vanuit hun expertise, vaardigheden en ervaringen bepalen wie ze zijn. Pas dan zullen ze ook in staat zijn om de individuele capaciteiten van hun al hun medewerkers te activeren. Dat vergt moed. Want het gaat er niet alleen om “out of the box” te denken, het gaat erom die hele “box” waar leiders zo lang aan verknocht zijn geweest gewoon weg te gooien en te verbranden. Leiderschap gaat vandaag de dag meer dan ooit over het doorbreken van barrières en over mensen de vrijheid geven om eerder ongeziene mogelijkheden te creëren om hun eigen capaciteit en de capaciteit van de organisatie te verhogen. Leiders moeten eerst diep in zichzelf kijken om in staat te zijn systemen te bouwen die zich richten op diversiteit, inclusie en de kracht van individuele capaciteiten om zo “beter voor mij” en “beter voor de wereld” hand in hand te doen gaan en ook met hun organisatie een “positive sum game” te spelen. Dat zijn de leiders van de toekomst die we nodig hebben!
